EN AZ PAY TURİZME

TURİZMİN SESİ

---

2009 yılı bütçe taslağında turizme yapılacak yatırımlar için yalnızca 144 milyon YTL ayırdı. Böylece önümüzdeki yıl Türkiye'de yapılması öngörülen toplam 242,3 milyar YIL tutarındaki yatırım içinde en az pay turizme ayrılmış oldu. Tarım, madencilik. imalat, enerji gibi alanlara ayrılan yatırım bütçelerine göre Turizm Bakanlığına binde 4 pay ayrılması dikkat çekiyor.

Gerek istihdama sağladığı katkı gerekse sağladığı net döviz girişi gerekse ülke tanıtımına yaptığı katkı nedeniyle Türkiye ekonomisinin lokomotifi konumunda bulunan turizme ayrılan kaynak turizmcileri memnun etmedi. Türkiye Turizm Yatırımcıları Deneği Başkanı Murat Dedeman, “Turizm, Türk ekonomisinde otomotiv ve tekstil ile birlikte en fazla yatırım yapılan sektörlerden biridir. Turizmde özel sektörün yıllık yatırım hacmi 2 milyar dolar civarındadır. Bunun 1,5 milyar doları komple yeni yatırım, 500 milyon doları ise yenileme genişleme yatırımlarıdır" dedi.

Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın turizm yatırımlarına katkısı uzun yıllardır düşük kaldığına dikkat çeken Dedeman, bakanlığın yatırımlarının üstyapıdan ziyade, altyapı ve restorasyon alanlarında olduğunu kaydetti. 2009 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın bütçesi 1 milyar 6 milyon YTL olarak öngörüldüğünü hatırlatan Murat Dedeman, "2009 merkezi yönetim bütçe toplamı ise 262 milyar YTL'dir. Bakanlık bütçesinin toplam bütçe içindeki payı sadece binde 4. Asıl sorun burada. Döviz ve istihdam konularında Türk ekonomisinin lokomotifi olan bir sektörün, genel bütçeden bu kadar düşük bir pay alması kabul edilemez" diye konuştu.

Bakanlığın bu bütçe ile tanıtım harcaması yaptığını, yatırımlarını sürdürdüğünü, personeline maaş ödediğini ve ve diğer cari harcamalarını gerçekleştirdiğini belirten Dedeman, şöyle devam etti: "1 milyar YTL (700-750 milyon dolar) bütçesi olan bir bakanlık, 2009'da 25 milyar dolar döviz kazandırması beklenen bir sektörü yönetmeye çalışmaktadır. Burada büyük bir çelişki vardır. TYD olarak Türk turizminde ürün çeşitliliğine giderek, turizmi tüm ülke ve 12 aya yaymayı hedeflemekteyiz. Dünya turizminde değişen talep yapısı Türkiye'ye avantaj sağlamaktadır. Geleneksel deniz, kum, güneş odaklı talep yapısından değişik unsurları bünyesinde barındıran geniş yelpazeli talep yapısına geçiş, Türkiye'nin turizm potansiyeli ile birebir örtüşmektedir."

Altyapı yatırımlarına ağırlık verilmeli
Belek Turizm Yatırımcıları Birliği Başkanı Cemil Uğurlu da tanıtınım dışında en büyük beklentilerinin arsa tahsisi olduğunu söyledi. Uğurlu, "Bu konuda bir master planı olmalı. Bunun yanı sıra en önemli yapılacak şey altyapı. Yol, kanalizasyon, arıtma, su gibi konular çok önemli. Ayrıca liman, marina gibi yatınmlan da devletin yapması lazım" dedi. Tanıtım bütçesinin de artırılması gerektiğine dikkat çeken Uğurlu, "Bu konuda yeni bir çalışma yapılıyor. Bir havuz oluşturup bundan sonra öyle çalışalım deniyor.

Biz olumlu bakıyoruz. Çünkü gerek birlikler gerek dernekler gerekse firmalar hepimiz tanıtım için bir harcama yapıyoruz. Bunlar belli bir havuza toplanırsa planlı programlı daha iyi olur." Belek'te 27 Aralık'ta bütün sektörü temsil eden örgütlerin katılacağı bir toplantı yapılacağını söyleyen Uğurlu, 'Toplantıya bakanlık da katılacak. O toplantıda konu yeniden gündeme gelecek. Olumlu bir sonuç çıkacağını düşünüyoruz" dedi.

Turizm Gazetecileri ve Yazarları Derneği Başkanı Kerem Köfteoğlu da turizmden yaklaşık 25 milyar dolar gelir bekleyen hükümetin, bütçede turizme sadece 144 milyon YTL'lik yatırım payı ayırmasının akıllara bazı sorular getirdiğini söyledi. Hükümetinin kurmaylarının her vesilede turizmin ülke ekonomisine önemli katkısı olduğunu söylediğini hatırlatan Köfteoglu, "Ancak, uygulamalar ortada 'mış' gibi tavırlarlar olduğunu gösteriyor. Hükümet dış açıkları kapatmadaki rolüne inanıyorsa, turizme bakışını 'mış' gibinin ötesine taşıyıp, samimi, ciddi yaklaşımlara yönelmeli" dedi.

Köfteoglu, turizm sektörünün konuşulup tartışıldığı her ortamlarda, sektörün, Türkiye'nin en rekabetçi olabileceği alanlar arasında ilk sıralarda sayıldığını kaydeden Köfteoğlu şöyle devam etti: "Bu saptama doğruysa, hükümetin milyarlarca dolar gelir beklediği sektöre, elinin ucuyla yapacağı yatırımın etkisi de yatırımın ölçüsünde olur. Öte yandan yatırıma ayrılan minik bütçeye bakıldığında, turizmin çarpan etkisinin de gözardı edildiği görülüyor.

Yapılan araştırmalar turizmin tam 56 sektörü etkilediğini ortaya koyuyor. Ayrıca turizmin, ülkemizin temel sorunlarından biri olan istihdam yaratmadaki önemi de es geçiliyor. Turizmde bir kişilik istihdam yaratma maliyetinin birçok sektöre göre daha az maliyetli olduğu bir gerçek. Bu gerçekler ışığında yatırım için ayrılan minik bütçenin turizmin dev bedenine uyacağını sanmıyorum."