KIBRIS’IN HELLİMİ TESCİL EDİLDİ

TURİZMİN SESİ

---

Üretim alanı Kıbrıs Adası olarak belirlenen Hellim Peyniri, "menşe adı" olarak tescillendi. TPE'nin tescil metninde hellim peynirinin "taze hellim" ve "olgun hellim" olmak üzere iki tipte üretildiği, en önemli özelliğinin de yayılmaması ve erimemesi nedeniyle sade ya da tava, ızgara gibi yöntemlerle pişirilerek tüketilmesi olduğu belirtildi.

Metne göre, hellim peyniri çiğ koyun-keçi, koyun-keçi-inek sütü karışımlarından veya ayrı ayrı koyun ve keçi sütlerinden yapılıyor.
Hellim yapımında süt hayvanlarının yem ihtiyaçlarının tamamının veya büyük bir kısmının Kıbrıs'taki serbest otlaklardan ve yerli bitkilerden üretilen kaba yemlerle karşılanmasından dolayı oluşan kendine özgü tat ve aromaya sahip çiğ veya pastörize Kıbrıs sütü kullanılıyor. Bu süte antibiyotiklerin, bitki ilaçlarının ve diğer zararlı kimyasal maddelerin konulması yasak. Hellim yapımında kullanılan sütün kolostrum özelliğini yitirmiş olması gerekiyor. Bu nedenle hayvanın, doğumunu takip eden 5. veya 7. günden sonraki sütü alınıyor. Tescil metninde; hellim yapımında kullanılan sütün, hayvanların beslendiği bitkilerin özelliklerinin ürettikleri sütün kalitesini, dolayısıyla bu sütten üretilen peynirin kalitesini etkilediğinin bilimsel olarak kanıtlandığı vurgulanıyor.

Hellim üretimi ve tüketiminin Kıbrıs'ta her çiftçi ailesi için vazgeçilmez olduğu ve ailelerin beslenme ihtiyaçlarının karşılanmasının yan ı sıra sosyal dayanışma ve yardımlaşma fırsatı sağlanmasından dolayı da özel bir öneme sahip olduğu belirtiliyor. Gerek süt üretimi ve bundan imal olunan hellim, gerekse hellim peynirinin ambalajlanması Kıbrıs adası sınırları içinde oluşuyor, ancak denetimi Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti illerinin idari sınırları içinde gerçekleştirilecek.Peynirin teknik özelliklerinin denetimi, Tarım Bakanlığının tayin ettiği yetkili merci tarafından yapılacak. Yetkili merci muayene, kontrol ve laboratuvar analizi yapma, buna bağlı olarak rapor hazırlama, hellimin üretimi, depolama ve pazarlanmasında gerekli analiz, kontrol ve denetimi yapmakla görevli olacak. Ayrıca ürünlerin ambalaj ve ambalaj bilgileri konusunda tüketici şikayeti üzerine ve gerekli görüldüğü hallerde her zaman denetleme yapılabilecek.

Denetleme, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinin "Coğrafi İşaretlerin ve Geleneksel Özellikli Ürün Adlarının Korunması Yasası'nın ilgili maddelerine uygun şekilde gerçekleştirilecek. TPE, Kıbrıs Türk Sanayi Odası'nın hellim peynirinin tescil edilmesine ilişkin başvurusunu, Resmi Gazete'de yayımlanmak üzere Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme Genel Müdürlüğüne gönderdi. İlanın Resmi Gazete'de yayımlanmasını takip eden 6 ay içinde ilgili herkes, tescil talebine itiraz edebilecek. Bu süre içinde her hangi bir itirazın gelmemesi durumunda tescil kesinleşmiş olacak. Belirli bir bölgeden kaynaklanan bir ürünün, sadece o bölgede bulunabilecek karakteristik özellikler taşıdığını ifade eden ad ve işaretlere "coğrafi işaret" deniliyor.

Coğrafi işaretler "menşe adı" ve "mahreç işareti" olmak üzere ikiye ayrılıyor. Belirli bir bölgeden kaynaklanan ve bu bölgeye ait karakteristik özellikler taşıyan ürünün, söz konusu karakteristik özellikleri veren tüm aşamaları o bölgede gerçekleşmek zorundaysa bu durumda bulunan coğrafi işaretlere "menşe adı" deniyor. Menşe adına örnek olarak "Antep Fıstığı" verilebilir.Ürüne karakteristik özellikler veren aşamalardan en az biri söz konusu bölgede gerçekleşmek kaydıyla, başka yerlerde üretim yapıldığında da aynı karakteristik özellikler elde edilebiliyorsa, bu durumdaki coğrafi işaretlere de "mahreç işareti" deniliyor. Mahreç işaretine misal olarak da "Antep Baklavası" gösterilebilir.