29 Mart 2024
  • İzmir14°C
  • İstanbul14°C
  • Antalya11°C
  • Ankara11°C

GASTRONOMİ HARİTASINDA DEPREM

BORA ÖZGEN

24 Mart 2023 Cuma 09:18

Yurdun; Doğu, Güneydoğu, İç Anadolu ve Akdeniz bölgesinde birçok il, saat 04.17'de Kahramanmaraş merkezli Richter ölçeğine göre 7.7 büyüklüğünde depremle sallandı.

AFAD'dan alınan bilgiye göre yerin 7 kilometre derinliğinde meydana gelen deprem, yurdun büyük bölümünden hissedildi. Birçok ilden can kaybı haberleri geldi. Depremin ardından birçok ilde peş peşe artçı depremler meydana geldi. Depremin etkisi, 11 ilimiz yaklaşık 110 bin kilometrekare alanın etkilendiği açıklandı.

Rüzgâr ve yağmurun etkisinde kalan deprem bölgesi halkı zor durumda. Yaşanan bu durumun içinden çıkmak için biran önce hayatın akışının olması gerekmekte. 11 ilimiz gastronomi haritası içinde yer alıyor. Hem Gastronomi hem de Kültür rotasında bulunuyor. Yemek kültürü insanımızın içerisine işlenmiş bir noktadır.

Coğrafyamızda yemek türlerini belirleyen önemli etken ise, bölgesel kültürdür. Bu kültüre sahip önemli şehirler Kahramanmaraş, Adana, Gaziantep, Hatay, Malatya, Kilis, Diyarbakır, Şanlıurfa, Adıyaman gastronomisi yani depremin yaşandığı illerimiz gastronomisi ile de ön plana çıkıyordu.

Türkiye’nin lezzet duraklarının her rotası farklı yemek kültürü sunuyor coğrafya ise hemen hemen aynı.

Yemek, bir ülkenin kültürel kimliğinin en özgün göstergelerinden biridir. Yiyeceklerin üretimi ve tüketimi sürecinde oluşan farklı tablolar, söz konusu ülkedeki gastronomi kültürünün önemini ortaya koyuyor.

Ünü Türkiye sınırlarını aşan Türk yemeklerinin bin bir çeşidini tadabileceğiniz Adana, Gaziantep, Hatay, Malatya, Diyarbakır, Şanlıurfa ve Adıyaman’da Gastronomi Turizmi denince akla ilk gelen şehrimiz Gaziantep’in ünü ülke sınırlarını aşalı çok oldu. Kebap çeşitlerinden fıstıklı tatlılara saymakla bitmeyecek bir sürü lezzeti tatmak için tatilinizi birkaç günden fazla tutmak en iyi karar olacaktır.

Yöremizde kültürel değerlerin bir öğesi de yemek ve tatlılardır. Özellikle yöremizde kış için tarhana, bulgur, döğme, nişasta hazırlanır. Biber, patlıcan, kabak, bamya ve fasulye gibi yiyecekler kurutularak saklanır.

Kahramanmaraş mutfağının en belirgin özelliği bol biber salçalı, kırmızı biberli ve ekşili yemeklerin çoğunlukta olmasıdır.

Ayrıca yemeklerde çoğunlukla keçi sütü ve keçi sütünden elde edilmiş yoğurt kullanılır. 

Kahramanmaraş'a özgü yemekler arasında Maraş Tarhanası, Maraş Dondurması, Maraş Köfte, Acem Pilavı, Maraş Tava, Cevizli Kırma Tatlısı, Sömelek Köfte, Mumbar Dolması, Çöş Börek, Un Sucuğu, Ciğerli Bulgur Pilavı, Pazı Sarması, Eli Böğründe, Maraş Paçası gibi pek çok lezzet yer almaktadır.

Hatay da yemek çeşitliliğinden nasibini almış, parmaklarınızı yedirtecek lezzetler barındırıyor. İlk olarak mezelerden mi başlasak yoksa ana yemekleri mi saysak bilemedik ama bitirişi mutlaka künefeyle yapmanızı tavsiye ediyoruz. 

Tepsi Kebabı, Kağıt Kebabı, Hatay Döneri, Künefe, Fellah Köftesi, Humus, Ispanaklı Borani, Kömbe sevilen lezzetlerdendir. İşte UNESCO Yaratıcı Şehirler listesinde Türkiye’den ikinci gastronomi kenti.

Yine tarhananı dondurmanı yiyeceğiz Kahramanmaraş, yine çiğköfteni yiyeceğiz Adıyaman, Yine baklavanı yiyeceğiz Gaziantep, Yine pestil kayısı kirazını yiyeceğiz Malatya, Yine künefeni yiyeceğiz Hatay…

Hiçbir şey eskisi gibi olmayacak. Hatay, Maraş yeniden kurulsa da canlar gitti, hafızaları gitti. 

Yüzlerce yıldan ses veren komşular, taş ustaları, köşedeki ipekçi, ilerdeki künefeci, berideki dondurmacı, sokaktaki ciğerci, elde tepsiyle akşam gelinen fırıncı, 3 dinin sesleri, kokular gitti. Yüzyılın felaketi sonrası insani kayıplarımız akıl almaz üzücü boyutlardayken, Kültürel Miras Hasar Envanteri gibi başka üzücü listeler de çıkacaktır. Habib-i Neccar ve Hatay Kilisesi gibi büyük hasarlar ve çok sayıda küçük hasarların listesini kaygıyla bekliyoruz.

SİHİRLİ BİR MUTFAK MALATYA YEMEKLERİ.
Kendine hayran bırakır, aşık eder. İçli Köfte, Analı Kızlı, Nahna, Ayranlı Kiraz Yaprağı Köftesi, Pirpirim Yemeği, Malatya Kömbesi, Malatya Patlıcan Tava, Kiraz Yaprağı Sarması, Kayısılı Kavurma, Gırık yine bu lezzetlerini tadacağız Malatya…

Lezzet Diyarı Adıyaman'ın en popüler yöresel yemekleri arasında: Çiğköfte, Besni Tavası, Buhara Pilavı, İçli Köfte, Kavurmalı Hıtap, Yarpuzlu Köfte, Tevenk Sarması, Adıyaman Köftesi, Dövmeç, Tırşik, Meyir Çorbası, Mahluta Çorbası, Burma Tatlısı ve Şillik Tatlısı bulunmaktadır.

ADANA
Kendine has lezzetleri ile herkesi kendine hayran bırakan Adana'nın yöresel yemekleri, Türk mutfağında önemli bir yere sahiptir. Adana mutfağı birbirinden farklı yemekler, kebaplar, kahvaltılık ve hamur işleri ile ülkemizin ünlü mutfaklarından biridir. Adana yöresel lezzetler bakımından oldukça geniş bir çeşitliliğe sahiptir. Burada yiyebileceğiniz pek çok lezzet olsa da, yanınızda götürebileceğiniz seçenekler kısıtlıdır. Adana yemekleriyle olduğu kadar tatlılarıyla da pek çok insanın gönlünü fethediyor. Adana’da yiyebileceğiniz tatlılar arasında karakuş tatlısı, bici bici, cevizli sarı burma tatlısı, cezerye tatlısı ve Adana usulü halka tatlısı yer almaktadır. Adana kebabı, şehrin adını en çok duyurduğu bugün ülkemizin dört bir yanında restoranlarda Adana Dürüm, Adana Kebap olarak menülere giren lezzetidir. Adana’nın meşhur lezzeti Adana Kebabını her yerde deneyimleyebilirsiniz ancak gerçek anlamda bir Adana Kebap yemek isterseniz rotanızı kebabın ana vatanı olan Adana’ya yöneltmelisiniz.

Ciğer, Adana’da bir anlamda marka haline gelmiş bir lezzettir. Onu bu kadar özel yapan ise kahvaltıda tüketiliyor olması. Adana lezzetlerini saymakla bitiremeyiz.

AKIL MİRASIMIZI TUTMAMIZ GEREKİR
Bizi biz yapan eksikliklerimiz değil mi? Hayatta hep yarım kalmışlıklarımız değil mi? Bizi ayakta tutan. Ölümün olduğu yerde her şey yarım değil midir zaten?

Şimdi ayaklanma bir şeyleri kenarından köşesinden tutma zamanıdır. Haydi güçlü ülkemin güçlü insanları yaşanan olay hafızalarımızda kalsın unutmayalım. Şimdi yaralarımızı sarma zamanı hep birlikte hayata dönelim. İzliyoruz uzaktan, ordaymış gibi. Hatay’ı, Maraş’ı, Antep’i parçalar kopuyor yüreğimizden.

Geçmiş olsun Türkiye’m…

Yorumlar
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.